۱ آمریکا کشور مهندسان و معماران است. تمدن آمریکایی بیش از فیلسوفان متاثر از بلندپروازی های معماران شهری است. تمدن آمریکایی یعنی معماری. یعنی مهندسی.
۲ آمریکا هیچ نیازی به فیلسوف ندارد! رورتی کاملا درست می گوید. آمریکا اما فلسفه رادیکالی دارد. رادیکالیسم آمریکایی در ساختمانهای عظیم جلوه گر می شود. این فلسفه ای بسیار ماتریالیستی است. اگر بتوان گفت رادیکالیسم – ماتریالیسم است!
۳ اما آمریکا جامعه ای مذهبی است. من ترجیح می دهم مذهب را نه در عقاید که در اموری که در آن تبلور یافته بشناسم. اگر این را ملاک بگیریم دین آمریکایی پرستش عظمت است. عظمتی سرگیجه آور. عظمتی که در معماری های شگفت، طول پلها، بلندی سقفها و کم ستون بودن آنها، آسمان-خراشها، بزرگی آدمها و سایزهاشان، بزرگی طرحهای ستاره ای و فضایی و سینمایی جلوه گر است. مذهب آمریکایی چشم را پر می کند.
۴ معماری آمریکایی زیباست. اما زیبایی اش کیوبیکال است. در همسایگی گراند زیرو Ground Zero در نیویورک ساختمانی هست شبیه کارهای کلیسایی قرن هیجدهم و نوزدهم. اما با کلی مکعب مستطیل های عظیم احاطه شده است. فرکانس مکعب مستطیل زیاد است. این زیبایی کیوییکال را باید کوبیسم آمریکایی نامید. زیباشناسی زمختی دارد که خاص عصر جدید آهن، یا دقیقتر: تیرآهن، است. آهن گچ و آجر و سنگ نیست که انحنا در آن زیبایی بیافریند.
۵ کوبیسم آمریکایی نشانه زیباشناسی آمریکایی و بنابرین روحیه آمریکایی است. مذهب مختار آمریکائیان است. متافیزیک آمریکایی فیزیک است.
——–
* قول نمی دهم که این گزاره ها بی تغییر بمانند.
——–
نیز:
تخیل و فرهنگ آمریکایی