ما اپوزیسیون عربستان نیستیم

اکبر گنجی نمونه ای از روشنفکران نابگرا ست. سرنمون یا کهن الگوی این دست روشنفکران در میان ما احمد کسروی است نویسنده زبان پاک. سرنمون مذهبی اش هم محمدرضا حکیمی است که مکتب تفکیک را در توجیه پاک اندیشی دینی تبلیغ می کند. حالا گنجی می خواهد پاکدینی سیاسی یا سیاست ناب و پیوریتن تبلیغ و ترویج کند. این یک جریان فکری است در میان ما که نمونه عربی اش سلفیه هستند. این دوستان و مشایخ و بزرگان و کلاسیک های معاصرین و بنیادگرایان عربی همه دنباله ایده الیسمی هستند که انقلاب اسلامی هم از آن بهره مند بود. نیروهای چپ و مذهبی پیش از انقلاب همه در این ایده الیسم رمانتیک شریک بودند. 

در مقابل این نوع تفکر آدم همزمان هم احساس همدلی می کند که نوعی از معصومیت و دنیای ساده شده و خطی را بازتاب می دهند و هم نگران می شود. نگرانی از اینکه این دست اندیشه ورزی ما را باز هم به عالمی می برد که عالم واقعیت نیست. و مشکلات ما انبوه می شود. و در حالی که شماری از بهترین ذهن های مدرن و معاصرمان سرگرم خیالبافی های روشنفکرانه خود هستند واقعیتی که زندگی مادی و معنوی ما را تلخ و زهرآگین کرده است بی چاره ای به مسموم سازی خود ادامه می دهد. این بدترین وضعی است که ممکن است برای ملتی پیش آید. که سرمایه های فکری اش به جای حل مشکلات او به حل خیالی مشکلات عالم متوجه باشند یا بخواهند از بنیاد آدمی نو و عالمی نو بسازند.

من مدتها ست دریافته ام که باید به این دست اندیشه وسوسه انگیز نابدوست و خیال پرور که آدم را در جایگاهی برج عاجی می نشاند که همه بد و فاسدند جز او نه بگویم. ما اگر هنری داشته باشیم در حل مسائلی است که بخوبی از آن آگاه ایم نه نسخه پیچی برای دهها مساله جهانی و منطقه ای که از آن حتی آگاهی میدانی اندکی هم نداریم. ترک مسائلی که با آن زندگی کرده ایم و رسیدگی به چاره شناسی برای مسائلی که مساله ما نیست خود بلایی عظیم است و فاسد کننده ذهن و عین و نظر و عمل. بدتر آنکه یقه دیگرانی را که قصد حل مساله دارند بگیریم که نکنید و اگر می کنید اینطور و آنطور بکنید و گرنه فاسدید و لابد مهدورالدم.

گنجی در آخرین مطلب خود (در روزآنلاین) گریبان نیروهایی را که «اپوزیسیون همسو» (با استکبار لابد) می خواند گرفته است و از آنها مصرانه می خواهد علیه این و آن و اسرائیل و عربستان موضع بگیرند و گرنه ملی نیستند. چون دایره سخن او چنانکه در سطور بعدی نشان می دهم بسیار وسیع است و ممکن است دامن کسانی مثل مخالفان فعال جنگ را نیز بگیرد که من هم عضوی از آن هستم به طور خلاصه و البته نه به عنوان نماینده ایشان بلکه به عنوان فردی از مخالفان فعال جنگ حرف ام در یک کلام این است که: تا آنجا که من می فهمم ما اپوزیسیون عربستان نیستیم! روشن است که اگر اپوزیسیون جایی باشیم اپوزیسیون ایران ایم. اسرائیل هم اپوزیسیون خود را دارد و نیازی به ما ندارد. آن کشور و مردمی که به ما نیاز دارند یا ممکن است داشته باشند و احتمال دارد که حرف ما تاثیری در امروز و آینده آنها داشته باشد همانا ایران است و با درجه ای از احتمال دنیای فارسی زبان و مهاجران ایرانی. همین و بس. ما عفو بین الملل هم نیستیم. کارمان رصد کردن مسائل جهانی نیست. کارمان تعقیب فساد قدرت و مدیریت در ایران است و تلاش برای تغییر آن به سود مردم و دولتی شفاف و ملی و مسئول.

اما اکبر گنجی که عفو بین الملل را به رخ اپوزیسیون می کشد، برای اینکه حرف خود را هر طور هست به کرسی بنشاند به زحمت می افتد و اگر خواننده ای بخواهد سر از حرف او درآورد و رد انگشت اشاره او را بگیرد و بداند که کدام گروهها را هدف گرفته هم به زحمت می افتد. این به نظرم خود نشانه آن است که گنجی هر خشک و تری را به هم می بافد تا جعل اصطلاح خود را معنادار کند. اما معنای «اپوزیسیون همسو» که او می گوید چیست؟ از خود او بشنویم: