محسن رضایی: برخی از نظامیان خود را مسئول اصلاح سیاستمداران و نخبگان و مردم و حتی علما می‌دانند

از بین رفتن دستاوردهای دوره مشروطه و ملی شدن صنعت نفت، به دلیل وجود نیروهای مسلح غیردمکراتیک محمدعلی‌شاه و محمدرضاشاه بود و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی، به ویژه حفظ آزادی و دمکراسی تاکنون، به خاطر وجود نیروهای مسلح دمکراتیک و مردمی در ایران بوده است.

از سوی دیگر، علت از دست رفتن بخش‌های مهمی از سرزمین مادری طی دویست سال اخیر و اشغال مکرر ایران، وجود نیروهای مسلح غیردمکراتیک و غیرمردمی و نیز آزادسازی سرزمین‌های ایران در جنگ ایران و عراق، به خاطر نیروهای مسلح دمکراتیک و مردمی بوده است.

لذا می‌بینیم که تولید امنیت ملی و تولید دمکراسی به ایفای نقش واقعی و رفتارهای دمکراتیک نهادهای مدنی و نیروهای مسلح و تعامل درست آنان با یکدیگر ارتباط تنگاتنگ دارد.

اگرچه در دهه اول انقلاب، کارکرد نهادهای مدنی و نیروهای مسلح در تولید امنیت ملی و دمکراسی از کارنامه خوبی برخوردار است، ولی طی شانزده سال اخیر، این کارنامه رو به ضعف نهاده است. در حقیقت، سؤال اصلی این است که آیا نهادهای فوق، توانسته‌اند متناسب با ارتقای سطح توسعه در جامعه ایران و تغییر در ماهیت امنیت ملی، نقش، رفتار و کارکرد خود را درست تنظیم کنند یا از زمان عقب مانده‌اند؟

به نظر من نوعی عقب‌ماندگی در نهادهای مدنی و نیروهای مسلح نسبت به پیشرفت‌ زمان به وجود آمده است.

طی شانزده سال اخیر، نیاز به امنیت ملی در ایران از یک امنیت سخت‌افزاری به یک امنیت نرم‌افزاری و از یک امنیت خارجی به یک امنیت داخلی و از یک امنیت ابتدایی به یک امنیت همه‌جانبه تغییر یافته و دمکراسی نیز در ایران، از یک دمکراسی مشارکتی به یک دمکراسی پاسخگو تبدیل شده است.

 عقب‌ماندگی بخش امنیت ملی نسبت به تغییرات در ماهیت تهدیدات کشور در مقابل عمیق شدن چالش‌های سیاسی در هشت سال اخیر بویژه در این انتخابات، حاکی از عدم تطبیق‌پذیری جناح‌های سیاسی و نظامیان با ارتقای سطح توسعه در جامعه ایران است. 

رفتار برخی از نظامیان که خود را مسئول اصلاح و ارشاد سیاستمداران و نخبگان و مردم و حتی علما می‌دانند، نوعی از خودبزرگ‌بینی و طبعا فسادآور است.

ما به نوسازی رفتاری و عملکردی نهادهای مدنی و نیروهای مسلح بر اساس تغییرات در ماهیت امنیت ملی و پاسخگو کردن دولت در مقابل مطالبات مردم و نخبگان کشور نیاز داریم، ولی این کار بدون شکل‌گیری یک دولت مقتدر، دمکراتیک و مردمی امکان‌پذیر نیست.

در کنار این قاطعیت دمکراتیک، رفتار برادرانه و نگاهی مکمل به نهادهای مدنی و نیروهای مسلح یک ضرورت است. در همین چهارچوب است که تخلفات انتخاباتی را باید به طور جدی و قاطعانه پیگیری کرد، ولی نباید از آن ابزاری برای تضعیف نیروهای مسلح ساخت، چراکه نیروهای مسلح، نه تنها پایه اقتدار ملی که از ارکان دمکراسی هستند و تضعیف آنان، نه تنها اقتدار ملی، بلکه دمکراسی را هم تضعیف خواهد کرد.

کوتاه شده از: بازتاب

مطالب دیگر

استاد فلک دولتمند خال

به لایق شیرعلی خیلی علاقه داشت. در شعر مولوی غرق بود. به نازکی های زندگی مردم خود سخت آگاه بود. گرفتارش بود. میان جنگ و

افسانه هر ملیت یک دولت

صداهای قومیت‌گرایانه در ماه‌های اخیر بیشتر از همیشه شنیده می‌شود؛ صداهایی که رسانه‌ها و سیاست‌های معینی آن را بازتاب می‌دهند و طنین اغراق‌آمیزی به آن